öğrenilmiş çaresizlik ne demek?

Öğrenilmiş Çaresizlik

Öğrenilmiş çaresizlik, kaçınılmaz ve kontrol edilemez olumsuz olaylara maruz kalma sonucunda, bireyin gelecekteki benzer durumlarda kontrol sahibi olma veya kaçınma yeteneğine olan inancını kaybetmesi durumudur. Başka bir deyişle, kişi, çabalarının bir sonuç getirmeyeceğine inanarak pasifleşir ve eylemsizlik göstermeye başlar.

Bu kavram, Martin Seligman ve Steven Maier'in 1960'lı yıllarda yaptıkları deneylerle ortaya çıkmıştır. Köpekler üzerinde yapılan bu deneylerde, hayvanlara elektrik şoku verilmiş ve bazıları bu şoklardan kaçabilmişken, bazıları kaçamamıştır. Kaçamayan köpekler, daha sonra kaçma imkanı verildiğinde bile kaçmayı denememişlerdir. Bu durum, hayvanların "öğrenilmiş çaresizlik" geliştirdiğini göstermiştir.

Öğrenilmiş Çaresizliğin Belirtileri:

• Motivasyon eksikliği
• Pasiflik
• Depresif belirtiler
• Özgüven eksikliği
• Problem çözme becerilerinde azalma
• Stres ve kaygı

Öğrenilmiş Çaresizliğin Nedenleri:

• Tekrarlayan başarısızlıklar
• Kontrol edilemeyen olumsuz olaylar
• Destekleyici bir çevrenin olmaması
• Bireyin kendi yeteneklerine olan inancının zayıflaması

Öğrenilmiş Çaresizlikle Başa Çıkma Yolları:

• Küçük başarılar elde etmek
• Gerçekçi hedefler belirlemek
• Olumlu düşünce alışkanlıkları geliştirmek
• Destekleyici bir sosyal çevre oluşturmak
• Profesyonel yardım almak (https://www.nedemek.page/kavramlar/profesyonel%20yardım)

Öğrenilmiş Çaresizliğin Etkileri:

Öğrenilmiş çaresizlik, bireyin yaşamının birçok alanında olumsuz etkilere yol açabilir. İş hayatında, okulda, ilişkilerde ve hatta fiziksel sağlıkta sorunlara neden olabilir. Kişinin potansiyelini gerçekleştirmesini engelleyerek yaşam kalitesini düşürebilir.

• Motivasyon Eksikliği
• Depresif Belirtiler
• Özgüven Eksikliği
• Stres ve Kaygı